1959 ÖNCESİNE YILDIZ VERİLİR Mİ

Şu anda kulüplerin armalarında yer alan yıldız sayıları, ''profesyonel ulusal ligde her 5 şampiyonlukta 1 tane yıldız'' olarak hesaplanmaktadır. Başlangıç olarak kabul edilen 1959'dan itibaren, şimdi Süper Lig dediğimiz organizasyon baz alınıyor. 1959'dan önceki Milli Küme ve Türkiye Futbol Birinciliği turnuvalarının şampiyonları "yıldızlar" hesaplanırken işin içine katılmıyor. Türkiye Futbol Federasyonu 1923'te kurulmuştur ama 1951'e kadar tüm kulüplerimiz ''amatör statüde'' yer aldığı için ligler de amatör statüde organize edilmişti. Türkiye'de futbol kulüplerinin resmi olarak ''profesyonel statü'' aldığı tarih 1952'dir. Ardından, Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü (GSGM) Saim Seymener, Beşiktaş yöneticisi Sadun Usoğlu ve Fenerbahçe yöneticisi Dr. Rüştü Dağlaroğlu'nun önderliğindeki heyet ''Türkiye Ligi'nin profesyonele geçişi için'' başvuru yapmıştır. Sonrasında 1962'de Türkiye Ligi'nin profesyonel statü kazandığı resmi gazetede yayınlanmıştır. (29.08.1962 tarih 1193 sayılı) 

Yani, TFF'nin 1923'te kurulmuş olması, bugünkü yıldız uygulamasının miladı anlamına gelemez. Çünkü o dönem sadece amatör kulüplerimize hizmet etmiştir ve amatör lig şampiyonlarına kupa ve ödüllerini vermiştir. TFF, ''1923-51 yılları arasında ''Amatör'' olan futbol kulüplerimize hizmet ederek kupaları, gol krallıklarını zaten teslim etmişti. 1951 sonrasında da ''profesyonel'' olan kulüplere hizmete devam etmiştir. Bu resmi tarihler baz alınarak 1952 yılından itibaren kazanılan ''lig şampiyonlukları'' yıldıza etki etmelidir. Türkiye'de Profesyonel futbol ligi ve futbol kupalarının tarihini araştırıp bilmeden, ''1959 öncesindeki şampiyonluklara yıldız verilir mi, verilmez mi?'' sorularının cevabını bulamayız.

TÜRKİYE FUTBOL BİRİNCİLİĞİ KUPASI

1924-1951 tarihleri arasında ''Türkiye Futbol Birinciliği'' ismiyle kupa maçları düzenlenmiştir. Türkiye Futbol Şampiyonası (Birinciliği), ''bölge liglerinde şampiyon olan'' takımları (tıpkı ZTK kupa maçlarında olduğu gibi) eliminasyon sistemiyle karşı karşıya getiriyor ve kazanan şampiyon oluyordu. Yani, şu anda ZTK gibi veya sezon sonuna Süper KUPA adıyla yapılan organizasyon gibiydi. Lig değil, KUPA organizasyonuydu. 

MİLLİ AMATÖR KÜME 

1937’de Milli Küme maçları İstanbul, Ankara ve İzmir (şehir liglerinde derece yapan) kulüpler arasında oynanmaya başlayıp, devrinin en önemli şampiyonası haline gelmiş ve profesyonelliğe geçiş dönemine kadar devam etmiştir. Yani buradan da anlaşılacağı üzere, henüz profesyonel bile değil, bölgesel kupa maçları yapılmış. (Deplasmanlı Amatör Küme'ye benzetebiliriz)

PROFESYONEL TÜRKİYE LİGİ 

1959'da ülke genelinde başlamış ve halen Süper Lig adı altında devam etmektedir. Futbol kulüplerimiz 1952'de ''profesyonel kulüp statüsü'' ve 1962'de resmi gazetede yayınlanarak ''profesyonel lig statüsü'' almıştır. Öncesinde hepsi amatördür. 

1) Türkiye Futbol Birinciliği Kupası 1924-1951 arasında düzenlenmiştir.
2) Milli Amatör Küme 1937-1950 arasında düzenlenmiştir.
3) Federasyon Kupası 1956-58 arasında düzenlenmiştir.
4) Türkiye Ligi 1959'da başlamış ve günümüzde devam etmektedir.

LİG ŞAMPİYONU MU KUPA ŞAMPİYONU MU? 

Öyle bir kavram kargaşası yapılıyor ki, sanki turnuva/organizasyon ne olursa olsun 5 kez şampiyon olana 1 yıldız veriliyormuş gibi konuşuluyor. Halbuki sadece LİG ŞAMPİYONLUKLARINA YILDIZ VERİLİYOR. Hiç kimse, Fenerbahçe, Beşiktaş, Galatasaray, Trabzonspor ve diğer takımların kupa şampiyonluklarına itiraz etmiyor ve o dönem sahalarda ter döken futbolcuları yok saymadığı gibi hak ettiği değeri halen görmeye devam ediyorlar. İtiraz edilen konu, 1959'dan önce ''profesyonel ulusal lig'' olmadığı için kupa galiplerinin ligdeki yıldıza etkisinin olamayacağı konusudur. 

Yukarıda kolaylıkla anlaşılabilecek şekilde izah ettiğime göre 1959 öncesinde ulusal LİG olmadığını ve organizasyonların tıpkı ZTK Türkiye Kupası gibi yapıldığını herkes anlamıştır diye umuyorum. Bugün ZTK ve Süper Kupa şampiyonlukları yıldıza etki etmiyorsa, 1959 öncesindekiler de etki edemez. Lig Şampiyonluğu ile Kupa Şampiyonluğu arasındaki farkı hepimiz biliyoruz değil mi? O halde Kupa şampiyonu olan takımların ''1959'dan önceki şampiyonluklara ait yıldızları verin'' demesinin de hiçbir anlamı olmadığı ortada. Kupa galiplerinin hepsinin madalya ve kupaları müzelerinde sergilendiğine göre, ''biz o yıllarda boşuna mı şampiyon olduk'' demelerinin de polemikten ileri gidemeyeceğini düşünüyorum. 

KULÜPLER 1951'DE PROFESYONELE GEÇTİ 

Bir diğer tartışılan konu, Beşiktaş'ın yıldızlarında 1957-58 yıllarının (kupaları) hesaba neden katılmış olduğudur? ''Nasıl yıldıza etki ettirildiği'' mutlaka araştırılması gerekir düşüncesiyle onu da araştırdım ve bence 1 tane şampiyonluğu eksik verilmiş. Bunu nereden anlıyoruz? 1951'de Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray başta olmak üzere tüm futbol kulübü yöneticileri Ankara'da Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü'ne (Gençlik Spor Genel Müdürlüğü) giderek ''Futbol kulüplerinin amatör statüden profesyonele geçiş başvurusunu'' ilk kez yapmışlar. Eylül 1952 tarihinde kulüplerin profesyonele geçişi, 1962'de ise ligin profesyonele geçişi kabul edilerek resmi gazetede yayınlanmış. Bu bize çok önemli doneler veriyor. Demek ki futbolun profesyonele geçişi 1951 yılı ve 1959/62'ye kadar profesyonel maçlar yapılmış. Beşiktaş 3 kez şampiyon olmuş. 

Bu sonuç bize Türkiye'de profesyonel futbol miladının 1951 olduğunu ve profesyonel liglerin 1959'da başladığını ispatlıyor. Daha öncesinde amatör kupalar olduğu ve bir profesyonel lig olmadığına göre, 1951 öncesi şampiyonluklar eskiden olduğu gibi ''kupa galipleri kupası'' olarak kabul edilmelidir.